Priredio Art Box portal //
Da li „nepouzdani pripovedač unosi u priču subjektivan stav pa mu recipijent ne može do kraja verovati“ ili je to tako samo u teoriji književnosti jer umetnost i ne računa na verodostojnost i istinu budući da „apsolutna istina“, kako to umetnik kaže, samo „vodi u odsustvo slobode“? Odgovor na to pitanje nalazi se na izložbi istoimenog naziva beogradskog umetnika Mrđana Bajića otvorene 24. septembra u MSUB kao i u objašnjenju kustoskog tima izložbe koji čine: Miroslav Karić, Aleksandra Mirčić i Žaklina Ratković.
Izložba Nepouzdani pripovedač, postavljena na svih pet nivoa u MSUB na Ušću kao i u neposrednom okruženju muzeja, predstavlja višedecenijski stvaralački opus Mrđana Bajića, jednog od najznačajnijih aktera savremene umetničke scene u Srbiji koji je 2007. predstavljao Srbiju u nacionalnom paviljonu na 52. Bijenalu u Veneciji (komesar Vladimir Veličković).
Izložba Nepouzdani pripovedač je postavljena kroz hronološke i tematske celine (‘80 vs ‘90, Kabinet glupih projekata, Yugomuzej, Nepouzdane priče) koje dokumentuju različite faze razvoja Bajićevog skulptorskog rada prepoznatljivog po montažnom postupku i uvezivanju.
Zanimljivo je da se Bajić odlučio i za izlaganje „nedovoljno dobrih radova“ koji su ostali u ateljeu i koje je objedinio sintagmom „Kabinet glupih projekata“.
U parku skulptura muzeja nalaze se dve najnovije skulpture velikih dimenzija (Bring me Back i Branderbuška kapija) a postavkom su obuhvaćeni umetnikovi radovi i projekti koji su poslednje četiri decenije obeležili umetnička dešavanja kod nas, u regionu i internacionalno, uključujući i novu interpretaciju projekta Yugomuzej (depo, biblioteka, arhiv, muzejska prodavnica, dečji klub) koji predstavlja svojevrsnu, rečnikom drame govoreći dramu u drami, tačnije muzej u muzeju, kao i produkciju koja je rađena za samu izložbu.
„Nakon Bajićevih prvobitnih istraživanja medijskih potencijala skulpture i odnosa ideja–forma–prostor tokom osamdesetih godina usledio je period autorovih intenzivnih ispitivanja trodimenzionalnosti forme i izražajnih mogućnosti materijala u koje počinje da uvodi arhitektonsko-konstruktorsku metodologiju, kasnije definisanu terminom skulptotektura (Lidija Merenik) koja do danas ostaje ključna u tumačenjima njegovog rada i postupaka daljih usložnjavanja i eleboriranja skulptorskih celina koje su neretko podrazumevale i višemedijske izraze“, ističe se u kustoskom obrazloženju koncepta izložbe.
Pored skulptorskih ostvarenja, koja predstavljaju primere skulpture u proširenom polju, izložba obuhvata i crtački opus Mrđana Bajića, važan i bitan segment u njegovoj istraživačkoj i umetničkoj praksi. „Crtež ili često, crtež – kolaž, za Bajića su idejna polazišta u testiranju konačnih skulptoralnih formi, nepresušni izvor predložaka i skica za realizovane ili, nikad izvedene radove, mišljene za izlagačke i javne prostore.“
Izložbene celine, takođe, ukazuju na spektar tema kojima se umetnik bavio, te na kritičku refleksiju istorijskog, društvenog, političkog, kulturološkog narativa na lokalnom, internacionalnom i globalnom kontekstu.
„Daljem sagledavanju autorskog rada Mrđana Bajića značajno doprinose i pojedinačni izložbeni segmenti posvećeni saradnji sa drugim umetnicima poput britanskog umetnika Ričarda Dikona, kao i umetnikovom dugogodišnjem profesorskom angažmanu na Fakultetu likovnih umetnosti i edukaciji generacija mladih umetnika. U saradnji sa katedrom za istoriju umetnosti Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, Fakultetom likovnih umetnosti i Srpskom akademijom nauka i umetnosti, studenti istorije umetnosti kreirali su bazu umetnika koji su studirali kod profesora Bajića i na taj način napravili svojevrstan pregled savremene skulptorske scene u Srbiji poslednjih trideset godina.“
Mrđan Bajić (1957, Beograd) je završio Fakultet likovnih umetnosti u Beogradu. Diplomske (1981) i postdiplomske (1983) studije završio u klasi profesora Jovana Kratohvila na Vajarskom odseku. Asistent je na Vajarskom odseku FLU od 1985. do 1990. godine kada odlazi u Pariz gde radi u okviru Cité Internationale des Arts (1990-1992), Usine éphémère, Asnières (1992-1993) i Pollock-Krasner Foundation Grant (1993-1995).
U Beograd se vraća krajem 1996. Postaje profesor na FLU 1997. godine od kada vodi nastavu vajanja na Vajarskom odseku, a od 2002. godine vodi klasu na istom odseku za studente završnih godina osnovnih i master studija. Kao gostujući umetnik držao je predavanja na likovnim akademijama i katedrama za istoriju i teoriju umetnosti u: Ričmondu, Stokholmu, Sidneju, Budimpešti, San Francisku, Banja Luci, Karlsrueu, Berlinu, Njujorku itd. Od 2011. godine dopisni je član Srpske akademije nauka i umetnosti. Dobitnik je ordena Viteza umetnosti i književnosti, Ministarstva kulture i komunikacija Republike Francuske, 2015.
U okviru izložbe planirana su tematska vođenja, razgovori i predavanja na kojima će domaći i inostrani istoričari umetnosti, kustosi i teoretičari govoriti o različitim aspektima Bajićevog umetničkog delovanja ali i o pitanjima vezanim za savremene skulptorske prakse.
Promocija pratećeg kataloga izložbe sa autorskim tekstovima prof. dr Lidije Merenik, prof. dr Antonela Tolvea, kustoskinje Žakline Ratković i kustosa Miroslava Karića biće organizovana 15. oktobra 2022. godine.
Izložba će biti na programu MSUB do 23.01.2023.
Leave a Reply