U jednom od najznačajnijih evropskih muzeja umetnosti – bečkoj ALBERTINI, 2023. godina posvećena je i – grafici. Tako je na ovogodišnjem programu ovog muzeja retrospektiva radova realizovanih u mediju grafike od srednjeg veka do savremene umetničke prakse – od Albrehta Direra do Kiki Smit i Demijena Hirsta. I dok je izložba „Direr – Munk – Miro. Veliki majstori grafike” bila postavljena u ALBERTINI, izložba „Od Endija Vorhola do Demijena Hirsta. Revolucija grafike“ („Andy Warhol to Damien Hirst. The Revolution in Printmaking„) realizovana je na drugoj lokaciji muzeja – u prostoru ALBERTINA MODERN. Ona predstavlja grafike umetnika 20. veka koji, počev od šezdesetih godina, raskidaju sa tradicionalnim tehnikama.

Izložba „Od Endija Vorhola do Demijena Hirsta. Revolucija grafike“ (kustosi Klaus Albrecht Schröder i Constanze Malissa), otvorena 24. februara 2023, obuhvata 70 dela i prikazuje revolucionarne tehnike u grafici nakon 1960. godine uključujući i otkriće sito štampe.

Iz muzejske zbirke izložena su dela američkog pop arta i minimalne umetnosti, od Endija Vorhola, Roberta Raušenberga, Roja Liktenštajna i Donalda Džada do Kiki Smit i Demijena Hirsta.

Demijen Hirst (Damien Hirst, 1965), dobitnik Tarnerove nagrade i najpoznatiji predstavnik pokreta Mladi britanski umetnici (Young British Artists), jedan je od najznačajnijih vizuelnih umetnika danas; najveću pažnju medija i šire javnosti privukao je radom u kojem je u akvarijumu izložio ajkulu u formaldehidu (The Physical Impossibility of Death in the Mind of Someone Living) iz 1991.

Hirstova serija radova Posljednja večera (The Last Supper, 1999) izložena u ALBERTINI MODERN, kritički je komentar i parodija pakovanja farmaceutskih proizvoda. I u njima Hirst propituje savremeni sistem verovanja (religiju, ljubav, umetnost i medicinu). Imena farmaceutskih kompanija zamenjuje varijacijama svog imena, a nazive lekova nazivima namirnica koje svakodnevno konzumiramo. Broj radova odgovara broju Hristovih učenika prisutnih na poslednjoj večeri a grafike referiraju na radove Endija Vorhola realizovane u sito štampi.

U radovima Cinchonidine i Cineole, takođe prikazanim na izložbi, Damien Hirst pokazuje kako boje i njihov način organizacije utiču na recepciju i reakciju posmatrača.

Na izložbi „Od Endija Vorhola do Demijena Hirsta. Revolucija grafike“ prikazani su i radovi umetnika nemačkog govornog područja, kao što su Georg Bazelic, Jerg Imendorf, Anselm Кifer, Franc Gerč, kao i umetnika mlađe generacije poput Кristijane Baumgartner.

U ALBERTINI MODERN su, u njegovom prepoznatljivom maniru – naopačke, izloženi radovi Georga Bazelica (Georg Baselitz, 1938), nemačkog slikara, skulptora i grafičara. Bazelicove rane izložbe, šezdesetih godina 20. veka, izazivale su kontroverze; policija je oduzimala neke njegove radove. Još tokom sedamdesetih godina prošlog veka, ovaj nemački umetnik počinje da izlaže svoje slike tako što ih kači da vise naopačke, što postaje njegov zaštitni znak. „I stari slikari su često okretali svoje slike naopačke da bi bolje sagledali šta rade. Naše glave su okrugle upravo zato da bi misao mogla stalno da menja svoj smer“, objašnjava Bazelic.

Georg Baselitz | Rosa aus Luxemburg; Emaillierte Suzanne, 2002 | ALBERTINA, Wien Collection | foto © Art Box portal | Beč 2023

Kako im tradicionalni procesi, kao što su graviranje i litografija, više nisu bili dovoljni, umetnici su se ranih 1960-ih okrenuli novim tehnikama štampanja. Primena tih novih tehnika omogućila im je nove izražajne mogućnosti, repeticiju, radove velikih formata, proširenu paletu boja i sl.

U tom kontekstu nezaobilazan je rad Endija Vorhola (Andy Warhol, 1928–1987) koji je eksperimentisao sa tehnikama iz reklamne industrije i sito štampom još 1962. godine. Njegov izvor inspiracije bile su reklame, časopisi, ambalaža za hranu, fotografije, televizija,  filmovi, slavne ličnosti… Računa se da je uradio oko hiljadu portreta među kojima su najpoznatiji portreti slavnih ličnosti poput Elizabet Tejlor, Debi Hari, Žakline Kenedi Onazis, Mika Džegera i Mao Cedunga. Od njih je, kao i od proizvoda masovne potrošnje (poput konzervi za supu Kembel), stvorio simbole pop arta.

Na postavci u ALBERTINI MODERN može se videti čuvena Vorholova serija Mao Cedung, Konzerve Kembel supe, radovi iz serije Električne stolice i dr.

Izložba „Od Endija Vorhola do Demijena Hirsta. Revolucija u grafici“ postavljena je na novoj izložbenoj lokaciji muzeja ALBERTINA.

ALBERTINA MODERN – novi muzej posvećen modernoj i savremenoj umetnosti otvoren je 2020. godine i smešten je u Kunstlerhausu na Karlsplacu — obnovljenoj, proširenoj i modernizovanoj zgradi iz 1865. godine.

Muzej ALBERTINA MODERN usmeren je na izlaganje i praćenje međunarodne umetničke produkcije kao i savremene umetnosti Austrije nakon 1945. godine. Poseduje kolekciju od preko 60.000 dela 5.000 umetnika kao što su Endi Vorhol, Sindi Šerman, Gerhard Rihter, Herman Nič, Aleks Kac, Marija Lesing …