Piše: Dragan Vojvodić //
Članak o relativno novijim bendovima jazz orjentacije ili sa elementima jazz-a u svojoj muzici na hrvatskoj, trenutno najinteresantnijoj muzičkoj sceni u regionu, nadovezuje se na moj prethodni članak o Top 5 norveških new jazz bendova, kao i na ostale članke sa preznakom Top 5 koji su isključivo moja lična preporuka.
Kao pasionirani slušalac savremene muzike različitih žanrova (inače vizuelni umetnik), mogao bih konstatovati da dugogodišnja dominacija novotalasne estetike iz 80-tih godina napokon jenjava i da se pojavljuju nove tendencije koje se oslanjaju na žanrove koji nisu toliko bili zastupljeni na muzičkoj sceni jugoslovenskog i postjugoslovenskog razdoblja i prostora.
Jazz je kao muzički pravac u popularnoj muzici bio prisutan u generaciji koja je prethodila pomenutoj novotalasnoj u obliku fuzije sa elementima rock-a, kao što je to bio slučaj u stvaralaštvu grupa poput Leb i sol, Den Za Den, Boomerang, Sončna Pot, slovenačkog Jutra, u svim grupama gde je svirao Tihomir Pop Asanović, September, Jugoslovenska Pop Selekcija, Time i dr.
Današnje muzičke grupe, koje pretenduju na širu publiku, slobodnije mešaju elemente različitih žanrova, pa će jazz zvuk najčešće miksati ne samo sa pop i rock muzikom, već i sa elektronikom, ambijentalnom, post-rock muzikom, pa i balkanskim zvukom koji je najrasprostranjeniji na ex YU prostoru pod odrednicom world music.
CHUI
Chui je na hrvatskoj sceni prisutan desetak godina. Do sada su objavili 6 albuma, rekao bih podjednako visokog kvaliteta. Chui bez premca zauzima zasebno mesto na hrvatskoj sceni prvenstveno zahvaljujući kompozitoru, klavijaturisti i kreativnom lideru sastava Toniju Starešiniću, jednom od najuposlenijih muzičara u Hrvatskoj, kojeg sam imao prilike da intervjuišem za Art Box portal, kao i ostalim vrsnim muzičarima: Vojkanu Jociću, jazz saksofonisti, članu Jazz orkestra HRT-a i dvostrukim pojačanjem iz sastava Kries bas gitaristi Konradu Lovrenčiću i bubnjaru Ivanu Levačiću. Široka je lepeza muzičkih uticaja koje je Starešinić upleo u vlastiti muzički izražaj. Od jazz-a, prog rock-a, post-rock-a, nezaobilazne fuzije jazz rock-a koju je ponajbolje prezentovao Majls Dejvis u svojoj elektrik eri.
Svi ti uticaji su samo polazište za Starešinića i njegovu ekipu koja nas kroz procese kreativne improvizacije uvodi u jednu novu zvučnu celinu – futuristički new jazz ambijent. Trenutno im je aktuelan dvostruki album Zagreb –Berlin objavljen prethodne godine za izadavačku kući Dancing Bear. Album je sastavljen iz dve zasebne celine, albuma Zagreb, nastalog za vreme pandemije i albuma Berlin, soundtrack-a za nemi dokumentarni film Waltera Ruttmanna, Berlin – simfonija velegrada.
Kozmodrum
Kao što im muzička odrednica na zvaničnoj fejsbuk stranici glasi radi se o sastavu koji neguje post-rock zvuk prožet jazz-om, a koji se prepliće s ambijentalnom elektronikom i tech-house-om u kombinaciji sa različitim perkusijama. Kozmodrum je projekat jednog od najboljih savremenih muzičara hrvatske scene – bubnjara i kompozitora Janka Novoselića, koji je, kao i Vojkan Jocić iz Chui-a, član Jazz orkestra HRT-a. Završio je jazz akademiju u Gracu posle koje je radio sa mnogim svetskim i hrvatskim muzičarima. Poslednjih godina, pored niza projekata, učestvuje i u kreiranju Chui albuma Third Sun From The Stone (naziv nastao izvrtanjem redosleda reči u nazivu poznate Hendriksove pesme) posle kojeg pokreće vlastiti projekat Kozmodrum. Njihova muzika predstavlja nov pristup elektronskoj muzici koju sama grupa definiše kao organic dance music, a koja se bazira na ritmovima savremene elektronske muzike house-a, techno-a, breackbeat-a, dok je sama melodija u maniru post-rock-a, minimalizma. Pod uticajem su grupa Tycho iz San Franciska i Jaga Jazzist iz Norveške i dr. sličnih bendova.
Jan Kinčl je jedan od nezaobilaznih aktera hrvatske DJ i elektro scene, performer, producent, organizator, dok Regis Kettie dolazi iz potpuno drugog bekgraunda. Poreklom iz severne Francuske, veoma rano počinje da svira na klavijaturama pod uticajem jazz-a, da bi se 2010. nastanio u Hrvatskoj i postao deo tamošnje jazz scene. Kombinacija dva potpuno različita žanra u kojima stvaraju ova dva muzičara njihovu muziku čine eklektičnim spojem house-a i techno-a sa jazz-om i klasičnim klavirskim deonicama. Album prvenac In Plain Sight, koji su izdali za hrvatskog alternativnog izdavača PDV, predstavlja muziku u maniru deep house (kombinacija Chicago house i elemenata jazz-fanka sa prizvukom soula).
Mimika Orchestra
Mimika Orchestra je orkestar od preko dvadesetak muzičara koji je, u Londonu 2010, osnovao kompozitor i multiinstrumentalista Mak Murtić i glavni vokal Maja Rivić. Mak Murtić u saradnji sa svojim orkestrom kreira konceptualne albume posvećene kulturološkom nasleđu južnih Slovena, kombinujući u osnovi jazz zvuk sa balkanskim melosom različitih podneblja. Svaki album je koncipiran kao svojevrsno istraživanje mitologije, arhaičnih jezika i retkih i izumrlih narečja, muzičkog nasleđa konkretnih ili izmaštanih lokaliteta. Na taj način njihova muzika (koja se, kako to na njihovoj zvaničnoj veb stranici piše, može označiti kao altrernativna jazz and world music) nosi kako lokalni tako i univerzalni karakter. Mimika Orchestra nudi svojim slušaocima muzičko putovanje kroz balkansko podneblje otkrivajući bogato etno nasleđe, koje je u njihovoj interpretaciji umotano u savremene jazz orkestracije.
Coco Mosquito
Gordan Muratović, poznatiji kao Coco Mosquito, kompozitor je, tekstopisac, aranžer i gitarista retro pop sastava Jinx. Standardna pop-rock postava u kombinaciji sa trubom i saksofonom kreirala je urbani pop sa jazz primesama. Godine 2021, nakon odlaganja zbog korona pandemije, on objavljuje svoj solo instrumentalni album l’after life by coco mosquito. Sam autor na ovom albumu sebe predstavlja kao kompozitora jer su gotovo sve instrumente odsvirali profesionalni jazz muzičari, a njegov izvorni instrument gitara nije uključen jer nije odgovarao konceptu albuma. Autor je na albumu suprotstavio saksofonski kvartet elektronskom zvuku, često perkusionog karaktera. Kompozicije su numerisane brojevima jer je autor želeo da pocrta karakter albuma kao dugosvirajućeg dela, ali je njihov redosled na samoj ploči uslovljen dramaturgijom albuma.
Leave a Reply